Συνέντευξη του Χρήστου Δ. Κατσάνου στην Ελένη Δούσκα
Περιοδικό Αγρόκτημα Ιουνίου 2012 της εφημερίδας Agrenda (www.agronews.gr).
Ερώτηση: Ασχολείστε 20 χρόνια με τον κλάδο των θερμοκηπίων με σημαντικές πρωτοπορίες. Πείτε μας δύο λόγια.
Απάντηση: Η ενασχόλησή μου με τα θερμοκήπια ξεκίνησε στις αρχές της δεκαετίας του 90 στα Θερμοκήπια Κερκύρας. Η μονάδα είχε να παρουσιάσει μια σειρά από πρωτοπορίες όπως, το μεγάλο μέγεθος (30 στρ ήταν η μεγαλύτερη στη Ελλάδα για την εποχή εκείνη), η υαλόφρακτη κατασκευή, η θέρμανση με βιομάζα (πυρήνας), η διαχείριση κλίματος μέσω υπολογιστή, η χρήση βομβίνων γονιμοποίησης των ανθέων, η Ολοκληρωμένη Καταπολέμηση με έντομα και φυσικά η πρώτη επώνυμη (branded) τομάτα στην Ελλάδα με το όνομα «Prima», βάρους 180-220 γραμμαρίων (όταν στην αγορά το μέσο μέγεθος ήταν 350-400 γραμμάρια) σε χαρτόκουτο των 6 κιλών και μάλιστα κατακόκκινη εξαιτίας του υβριδίου Αλέξανδρος που καλλιεργούσαμε και κοβόταν κόκκινη πάνω από το φυτό (να θυμίσουμε ότι την εποχή εκείνη οι τομάτες συγκομιζόταν πράσινες και κοκκίνιζαν στο τραπέζι του καταναλωτή). Μάλιστα για την εποχή ήταν ένα προϊόν ιδιαίτερα ονομαστό, αρκεί να αναλογιστεί κανείς ότι ένα κιλό τομάτας πωλούνταν εκείνη την εποχή 45-50 δραχμές / κιλό και οι τομάτες αυτές είχαν φτάσει να πωλούνται 250-300 δρχ/κιλό!
Ερώτηση: Η κατόπιν εξέλιξη?
Απάντηση: Μετά από μια πενταετία στην παραγωγική διαδικασία, ήρθε η εμπλοκή μου σε ολόκληρη την αλυσίδα του κλάδου. Μαζί με τον νυν συνεταίρο μου Ευάγγελο Δρίμτζια, περάσαμε στην ανάπτυξη της υδροπονίας τόσο σε καλλιέργειες (από τομάτα και αγγούρι στην επέκταση σε κολοκύθι, καρπούζι, πεπόνι, φράουλα, μαρούλι, φασολάκι, μαιντανό, τριαντάφυλλο, ζέρμπερα, γαρίφαλο, χρυσάνθεμο, καρπούζι) όσο και σε χώρες (Βαλκάνια, Τουρκία, Κύπρος και Αίγυπτος).
Κατόπιν αντιλαμβανόμαστε ότι τα προϊόντα υψηλής τελικής αξίας πρέπει να περάσουν απ΄τη διαδικασία της πιστοποίησης της παραγωγής και μέσω των συνεργασιών μας με την ΕΥΡΩΦΑΡΜ ΑΕ στην αρχή και κατόπιν με τον Φορέα Πιστοποίησης TUV HELLAS αναπτύσσουμε δραστηριότητες προς την κατεύθυνση αυτή.
Η ενασχόλησή μας με το marketing και ιδιαίτερα με το branding, μας οδηγεί στην κατανόηση της αξίας της Φήμης των προϊόντων κάτι που μας φέρει να εμπλεκόμαστε στη δημιουργία φορέων διαχείρισης φήμης όπως το GreenClub και ο CretaCert.
Τα τελευταία 6 χρόνια μας βρίσκουν εμπλεκόμενους στις διαδικασίες των 3 μεγάλων θερμοκηπιακών μονάδων στην Ελλάδα (Agritex με καλλιέργεια τομάτας σε τσαμπί με το όνομα Lucia, Θερμοκήπια Δράμας καλλιέργειας έγχρωμης πιπεριάς, Wonderplant καλλιέργειας τομάτας beef).
Τέλος η συνεχή διάθεση για εξέλιξη μας έχει οδηγήσει στην εμπλοκή μας σε ένα πρωτοποριακό project στη Σάμο που αφορά την παραγωγή και διάθεση κερασοτοματών σε καλαίσθητη βολική συσκευασία για το σχολείο, τη δουλειά και την εκδρομή με το όνομα tomaccini.
Ερώτηση: Τι έχει αλλάξει από εκείνη την εποχή στον κλάδο?
Απάντηση: Αν ξεκινήσουμε από την εμπορία, σίγουρα είναι η κυριαρχία του λιανεμπορίου (super markets) έναντι των Λαχαναγορών και των λαϊκών αγορών. Αυτό επηρέασε όλη την αλυσίδα. Τα θερμοκήπια της Κρήτης έχουν αρχίσει να χάνουν από άποψη σπουδαιότητας την κυριαρχία στην αγορά από νέες περιοχές όπως η Πελοπόννησος που έχουν αρχίσει να αφουγκράζονται καλύτερα τις ανάγκες της αγοράς. Τέλος η εξέλιξη του κλάδου εμφανίζεται στη Μακεδονία με την παρουσία των 3 μεγάλων μονάδων οι οποίες παράγουν όλο το χρόνο, περιοχής η οποία έπαιζε εποχικό ρόλο κατά το παρελθόν.
Ερώτηση: Πως θα μπορούσε κάποιος να κατατάξει σήμερα τις θερμοκηπιακές μονάδες;
Απάντηση: Σε τέσσερις κατηγορίες.
- Τα τούνελς
- Θερμοκήπια χαμηλού ύψους με λίγο εξοπλισμό διαχείρισης κλίματος και μικρής έκτασης (5-10 στρέμματα)
- Θερμοκήπια υψηλά με εξοπλισμό διαχείρισης κλίματος και μεσαία έκταση (20-50 στρ)
- Μεγάλες σύγχρονες υαλόφρακτες μονάδες παραγωγής όλο το χρόνο
Ερώτηση: Ποιο είναι κατά τη γνώμη σας το μέλλον της κάθε κατηγορίας;
Απάντηση:
- Για τα τούνελς δε νομίζω ότι υπάρχει μέλλον
- Για τους παραγωγούς της δεύτερης κατηγορίας το μέλλον τους περνά είτε από το μεγάλωμα της έκτασής τους (κάτι πολύ δύσκολο λόγω κόστους γης και πρόσβαση σε κεφάλαιο) είτε από κοινές ομάδες διαχείρισης παραγωγής.
- Η Τρίτη κατηγορία θα πρέπει να επενδύσει όχι τόσο σε νέες εκτάσεις όσο σε εξοπλισμό (για ποιοτική παραγωγή όλο το χρόνο) και διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού και ανάπτυξη στελεχών.
- Τέλος για τα μεγάλα θερμοκήπια, λόγω της δομής τους (Ανώνυμες εταιρείες, ευκολότερη πρόσβαση σε κεφάλαια) το μέλλον τους περνάει τόσο μέσα από τη διαχείριση της ενέργειας, όσο και την επέκταση τους και την παράλληλη ενασχόληση με την εμπορία.
Ερώτηση: Όσον αφορά τις καλλιέργειες;
Απάντηση:
Η τομάτα, το αγγούρι και η πιπεριά θα συνεχίσουν να παίζουν τον πρώτο ρόλο, μιας και είναι συνυφασμένες με την κουζίνα μας (ελληνική σαλάτα, γεμιστά κλπ).
Σε μικρότερες εκτάσεις και παραγωγές, ενδιαφέρον παρουσιάζουν «ιδιαίτερες» καλλιέργειες που αφορούν τη gourmet κουζίνα, όπως οι μαύρες τομάτες, τα mini αγγουράκι και οι πιπεριές για snack και οι διάφοροι τύποι μαρουλιών και πρασίνων για κομμένη σαλάτα.
Οι φράουλες πιστεύω ότι πολύ σύντομα θα ενστερνιστούν τόσο τη μέθοδο της υδροπονίας όσο και επενδύσεις σε μοντέρνα θερμοκήπια.
Δύο καλλιέργειες outsiders με δυνατότητες στο μέλλον μπορεί να αποτελέσουν το κολοκυθάκι και το φασολάκι.
Ερώτηση: Τώρα με τι νέο ασχολείστε?
Απάντηση:Εκτός από τη Συμβουλευτική, με κάθετους υδροπονικούς κήπους, urban farming την προώθηση δύο συστημάτων - της υδροπονικής φράουλας με το όνομα FraoulaBest και υδροπονικού μαρουλιού (MarouliBest), την εκπαίδευση μέσω του οργανισμού έρευνας και εκπαίδευσης IRTC και το Portal υδροπονίας www.hydroponics.gr
.png)